Dữ liệu về nhu cầu và nguồn cung vẫn còn bất đồng Venezuela ngày càng quan trọng đối với sự cân bằng, và một số chuông báo động vĩ mô đang bắt đầu đổ chuông
Opec, Cơ quan Năng lượng Quốc tế IEA và Cơ quan Thông tin Năng lượng EIA đơn giản là không đồng nhất về sự cân bằng của thị trường dầu mỏ. Sự tăng vọt gần đây của dầu chặt đã gây ảnh hưởng đến tất cả các dự báo của ba tổ chức này. Tuy nhiên, một vài điểm mấu chút trong các dữ liệu này rất đáng giá trị – chúng có thể điều quyết định trong những tháng tới.
1. Nhu cầu là mạnh, nhưng các cơ quan không đồng ý sức mạnh của nó như thế nào …
IEA đã tăng nhẹ dự báo cho năm 2018, lên 1,5 triệu thùng/ngày, phản ánh dữ liệu kinh tế vĩ mô mạnh mẽ. Opec tăng dự báo lên 1,6 triệu thùng/ngày. Trong số ba báo cáo này, EIA là lạc quan nhất, dự báo tăng trưởng 1,8 triệu thùng/ngày. Tuy nhiên, điều gây giật mình trong bản chi tiết chính là thời điểm họ nghĩ sức tiêu thụ sẽ xảy ra. Cả OPEC và IEA đều dự đoán một bước nhảy vọt giữa Q1 và Q4 là 2,72 triệu thùng/ngày của sự tăng trưởng theo OPEC và 2,42 thùng/ngày theo IEA. Đó là những con số khổng lồ cho giai đoạn Q1-Q4. (Triển vọng tăng trưởng Q1-Q4 của EIA là nhỏ hơn, bởi vì cơ quan này nghĩ rằng nhu cầu đã cao hơn nhiều rồi.)
Nguyên nhân
Các số liệu của IEA có vẻ bất thường. Cơ quan này dự báo nhu cầu dầu toàn cầu năm nay sẽ tăng chậm hơn so với năm ngoái – nhưng con số tăng trưởng Q1-Q4 tương đương năm 2017 là 1,89 triệu thùng/ngày, thấp hơn 520,000 thùng/ngày so với mức dự kiến trong năm nay. Có thể sẽ có một số điều chỉnh sau này.
2. … Nhưng một số chuông báo động đang vang lên về bức tranh vĩ mô …
Không mắc sai lầm, cả ba đều lạc quan về nền kinh tế toàn cầu, theo đó sẽ là triển vọng nhu cầu mạnh mẽ. IEA trích dẫn mức tăng trưởng kinh tế tăng trưởng 0,2 điểm phần trăm trong năm nay. Nhưng một số lo ngại đang tăng lên. Các cuộc chiến thương mại của Trump và chương trình nới lỏng lãi suất của Fed đều nằm trong nghiên cứu của IEA và OPEC. (EIA không đưa ra bình luận gì về bối cảnh kinh tế vĩ mô.) Opec nói về “những phát triển chính trị” có thể làm giảm tốc độ tăng trưởng nhưng không chỉ rõ Fed, nói rằng “chính sách bình thường hóa” có thể gây ảnh hưởng tiêu cực đến các nền kinh tế mới nổi, dẫn đến chảy máu vốn, trong khi đầu tư nước ngoài là một nguồn tài chính quan trọng cho hoạt động kinh tế, hỗ trợ nhu cầu dầu.”
Nguyên nhân
Tuyên bố thương mại của Trump và những động thái của Fed đang bắt đầu trở nên xấu đi. IMF, với dữ liệu của cơ quan này là nguồn lực của sự tăng trưởng nhu cầu, cũng đã chỉ ra những nguy cơ của một cuộc chiến thương mại.
3. … và nhu cầu phụ thuộc rất nhiều vào Ấn Độ…
Nhu cầu dầu của Trung Quốc vẫn tăng mạnh. Theo IEA, quốc gia này sẽ cần thêm 422.000 thùng/ngày trong năm 2018. Tiêu thụ của Ấn Độ tăng chậm lại trong năm ngoái (120.000 thùng/ngày). Năm nay, IEA dự kiến 305.000 thùng/ngày. Opec cho biết mức tăng chỉ là 80.000 thùng/ngày vào năm ngoái và sẽ là 190.000 thùng/ngày trong năm nay. Dù bằng cách nào, nhà sản xuất hiện đang phụ thuộc rất nhiều vào tiêu thụ của Ấn Độ nhanh trong năm nay – và lên đến 12% của dự báo nhu cầu phụ thuộc vào nước này.
Nguyên nhân
Bên cạnh Mỹ và Trung Quốc, Ấn Độ là nguồn tăng trưởng nhu cầu lớn nhất trong năm 2018, theo Opec. Và một số dữ liệu ở nơi khác có vẻ trì trệ. Ví dụ, Opec cho biết nhu cầu xăng của Mỹ đã giảm 1% trong tháng 12 xuống, tháng giảm thứ hai liên tiếp. Doanh số bán xe nhẹ tiếp tục giảm đều đặn. Nhu cầu trong bốn khách hàng lớn của Châu Âu là rất yếu trong tháng 1 – giảm 240.000 thùng/ngày so với năm ngoái. Ấn Độ đang trở thành một trụ cột quan trọng.
4. Các dự báo sản xuất ngoài Opec đều đang diễn ra …
Opec đã nhanh chóng điều chỉnh dự báo cung ngoài Opec của mình thêm một con số khổng lồ 280.000 thùng/ngày lên 1.66 triệu thùng/ngày. (Khoảng gấp đôi mức dự kiến vào tháng 11). IEA dự kiến tăng trưởng 1,8 triệu thung/ngày. EIA, gần nhất lĩnh vực dầu chặt đang bùng nổ, dự báo sẽ tăng 2,5 triệu thùng/ngày so với Opec trong năm 2018. Riêng Mỹ sẽ tăng nguồn cung cấp chất lỏng thêm 2 triệu thùng/ngày.
Nguyên nhân
Đây là mấu chốt của nỗ lực của Opec để tái cân bằng thị trường. Dự báo của riêng họ giờ đây chứng kiến nguồn cung ngoài Opec chiếm lấy tất cả sự tăng trưởng nhu cầu toàn cầu trong năm nay. Con số của IEA khiến thị trường chao đảo. Dự báo của EIA phá huỷ sự cân bằng – tồn kho sẽ bắt đầu tăng lên trong năm nay thêm 420.000 thùng/ngày. Nếu vậy, thị trường đang quay trở lại mức thặng dư đáng kể.
5. … Có nghĩa là rất nhiều phụ thuộc vào Venezuela
Venezuela là phần quan trọng trong kế hoạch tái cân bằng của OPEC. Sản lượng sụt giảm (sản lượng tháng 2 thấp hơn trung bình 400.000 thùng/ngày so với mức năm 2017) đang che đậy một số sụt giảm cắt giảm sản xuất xuất của Opec-ngoài-Opec. IEA cho biết sản lượng của Venezuela có thể giảm thêm 200.000 thùng /ngày xuống còn 1,38 triệu thùng/ngày. Nói một cách khác, Venezuela tuân thủ hạn ngạch Opec lên tới 544%. Nếu nước này có thể bơm theo đúng mức hạn ngạch, tổng sản lượng Opec sẽ là 32,5 triệu thùng/ngày, cao hơn khoảng 400.000 thùng/ngày so với mức ước tính trung bình Q1.
Nguyên nhân
Sự suy giảm hơn nữa từ Venezuela – hoặc sự ổn định và phục hồi – có thể là sự khác biệt giữa một thị trường dầu thắt chặt hay nới lỏng trong năm nay. Cho đến khi Opec và các đối tác quyết định vào tháng 6 liệu có tiếp tục cắt giảm hay không. Vào thời điểm đó, họ sẽ ra sức tìm kiếm những thành viên khác của hiệp ước, những người không nhiệt tình với cắt giảm đã được che dấu bởi Venezuela.
Ví dụ, theo số liệu của Opec, đối tác chính của nhóm là Nga đã sản xuất 11,16 triệu thùng/ngày trong tháng 2, tháng tăng thứ hai liên tiếp và cao hơn khoảng 180,000 thùng/ngày so với mức đã cam kết. Nếu điều này cho thấy Nga đang nới lỏng các thỏa thuận, sự sụt giảm của Venezuela sẽ trở nên quan trọng hơn. Hiện giờ, Venezuela đã bù đắp cho sự giảm tuân thủ của Nga.
Nguồn: xangdau.net/Petroleum Economist