Chính quyền Mỹ mới đây đã tuyên bố trừng phạt công ty năng lượng quốc doanh Zhuhai Zhengrong của Trung Quốc với cáo buộc vi phạm lệnh trừng phạt liên quan tới lĩnh vực dầu mỏ của Iran.
Mỹ trừng phạt công ty Trung Quốc vì vẫn ‘ngoan cố’ nhập dầu mỏ Iran (Ảnh minh họa).
“Công ty Trung Quốc Zhuhai Zhenrong và giám đốc điều hành công ty này, Li Youmin, đã vi phạm các lệnh trừng phạt của Mỹ đối với các hoạt động xuất khẩu dầu mỏ của Iran. Do đó, Washington sẽ áp lệnh trừng phạt lên công ty này”, Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo ngày 22/7 nói tại một hội nghị của các cựu chiến binh ở Florida, Mỹ.
Cụ thể, Ngoại trưởng Pompeo cho hay công ty Zhuhai Zhenrong “đã tham gia vào hoạt động giao dịch quy mô lớn như đặt mua hoặc tiếp nhận dầu thô từ Iran” sau khi Mỹ chính thức kết thúc việc miễn trừ trừng phạt Iran có hiệu lực từ ngày 2/5.
Người đứng đầu Bộ Ngoại giao Mỹ cũng nhấn mạnh thêm rằng lệnh trừng phạt đang được áp đặt “như một phần của chiến dịch nhằm gây áp lực tối đa” đối với Iran.
Theo đó, lệnh trừng phạt của Mỹ sẽ phong tỏa toàn bộ tài sản và lợi ích của công ty Zhuhai Zhenrong trên lãnh thổ Mỹ cũng như cấm Tổng Giám đốc Youmin Li đặt chân tới Mỹ.
Động thái cứng rắn từ phía Mỹ được đưa ra sau khi hãng Bloomberg dẫn các nguồn thạo tin cho biết các tàu chở dầu đang dỡ hàng triệu thùng dầu xuất xứ Iran để đưa vào các kho lưu trữ ở cảng của Trung Quốc, nơi về mặt hình thức là không vi phạm lệnh trừng phạt của Mỹ.
Theo lời của những người hoạt động tại một số cảng Trung Quốc, hơn 2 tháng sau khi Nhà Trắng áp dụng lệnh cấm đối với dầu Iran, sản phẩm của nước này vẫn tiếp tục được gửi tới Trung Quốc và được giữ tại những “kho hàng kí gửi”.
Số lượng dầu mỏ Iran được tích trữ trong các kho hàng Trung Quốc vẫn thuộc về Tehran và do đó chúng không vi phạm cấm vận. Số dầu mỏ chưa “nhập cảnh” tại hải quan Trung Quốc nên trên lý thuyết, dầu mỏ Iran vẫn đang chờ quá cảnh mà chưa biết điểm tới tiếp theo là ở đâu.
Mặc dù không lưu thông, nhưng sự hiện diện của số dầu mỏ này vẫn ảnh hưởng tới thị trường.
Việc dự trữ dầu có thể làm giảm giá dầu thế giới nếu các công ty lọc dầu Trung Quốc quyết định sử dụng số dầu được lưu trữ, ngay cả khi Tổ chức Các Quốc gia Xuất khẩu Dầu mỏ và đồng minh hạn chế sản xuất giữa lúc các nền kinh tế lớn trên thế giới tăng trưởng chậm lại. Điều này cũng cho phép Iran tiếp tục khai thác dầu và đưa dầu mỏ tới gần những khách hàng tiềm năng.
Kể từ khi Tổng thống Mỹ Donald Trump rút khỏi thỏa thuận hạt nhân giữa Iran và nhóm P5+1 vào tháng 5/2018, Iran đã nhanh chóng tìm sự hỗ trợ từ các quốc gia khác để giúp nền kinh tế phụ thuộc chủ yếu vào dầu mỏ của nước này có thể trụ vững.
Nhu cầu của Iran hợp tác với phần còn lại của thế giới ngày càng gia tăng khi chính quyền Tổng thống Donald Trump tuyên bố kế hoạch áp đặt trừng phạt đối với lĩnh vực xuất khẩu dầu mỏ của nước này vào tháng 11/2018. Và quốc gia đầu tiên mà Iran tìm đến như một cứu tinh là Trung Quốc, đối thủ thương mại lớn nhất của Mỹ.
Dữ liệu hàng hải cho hay Trung Quốc đã nhận khoảng 12 triệu tấn dầu thô Iran trong 5 tháng đầu năm nay trong khi số lượng được hải quan thông qua là 10 triệu tấn. Sự khác biệt có thể là do số dầu được chuyển vào các kho hàng dự trữ.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Cảnh hồi tháng 4 từng tuyên bố Bắc Kinh phản đối tất cả các lệnh trừng phạt đơn phương từ phía Mỹ và sẽ tiếp tục nhập khẩu dầu từ Iran.