Sáng 28/3, tại Hà Nội, Tổ Điều hành thị trường trong nước đã họp phiên thường kỳ tháng 3. Những biến động trên thị trường của hai mặt hàng thiết yếu là xăng dầu và thịt lợn đã được thảo luận sôi nổi tại cuộc họp này.
Đảm bảo nguồn cung xăng dầu cho nhu cầu sử dụng
Theo Tổ Điều hành thị trường trong nước, thời gian qua, để đảm bảo các mục tiêu vĩ mô và an sinh xã hội, giá xăng dầu trong nước liên tục được giữ ở mức thấp hơn các biến động của giá thế giới đã gây một số khó khăn cho doanh nghiệp (DN) kinh doanh xăng dầu. Bên cạnh đó, việc Nhà máy Lọc dầu Nghi Sơn gặp sự cố cũng đã ảnh hưởng đến nguồn cung xăng dầu ở thị trường trong nước. Thậm chí, một số cơ quan báo chí đã đưa thông tin thiếu hụt nguồn cung xăng dầu, gây hoang mang dư luận.
Nguồn cung xăng dầu được đảm bảo
Nhanh chóng kiểm tra và khắc phục tình trạng này, ông Trần Duy Đông – Vụ trưởng Vụ Thị trường trong nước (Bộ Công Thương) cho biết, ngay trong buổi chiều ngày 27/3, đoàn kiểm tra của Bộ Công Thương đã thực hiện kiểm tra ở một số cây xăng được các cơ quan phản ánh có tình trạng thiếu nguồn cung; yêu cầu các DN ngay lập tức khắc phục và tình trạng sự cố thiếu hụt đã được giải quyết. Bộ Công Thương cũng đã chỉ đạo các DN đầu mối nỗ lực tìm nguồn cung thay thế để đảm bảo đầy đủ cho nhu cầu sử dụng trong nước, phục vụ sản xuất và đời sống của nhân dân.
Về phía các DN, ông Trần Ngọc Năm – Phó Tổng giám đốc Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam (Petrolimex) cho biết, do ảnh hưởng từ sự cố Nhà máy Lọc dầu Nghi Sơn, tình hình xăng dầu tương đối nóng những ngày gần đây. Tuy nhiên, Tập đoàn đánh giá cao cách xử lý của bộ bởi ngay khi nhận dược thông tin về sự cố Nghi Sơn đã tổ chức họp khẩn với các nhà máy xăng dầu và đầu mối để xem xét khả năng đáp ứng thị trường của nguồn trong nước và nhập khẩu. Petrolimex cũng khẳng định sẽ đảm bảo sẽ đủ nguồn cung tại các điểm bán của mình để phục vụ người tiêu dùng.
Đại diện Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN) cho hay, khi Lọc dầu Nghi Sơn có sự cố, PVN đã ngay lập tức có phương án để bù đắp nguồn cung thiếu hụt. Nguyên tắc của PVN là khi có sự cố gây thiếu hụt, lượng xăng dầu sản xuất còn lại sẽ được chia đều cho thương nhân đầu mối để đảm bảo sự công bằng cho khách hàng. Đồng thời, các đơn vị của PVN cũng đẩy mạnh sản xuất, đảm bảo nguồn hàng cho nhu cầu sử dụng, phần còn lại sẽ nhập khẩu để bù đắp nguồn cung, không để thiếu hụt xăng dầu ảnh hưởng đến sản xuất và đời sống.
Nhằm chủ động trước những biến động của thị trường xăng dầu thế giới có thể ảnh hưởng đến thị trường xăng dầu trong nước cũng như bảo đảm nguồn cung xăng dầu phục vụ cho hoạt động sản xuất, kinh doanh và tiêu dùng trong nước, Bộ Công Thương đã yêu cầu các thương nhân đầu mối kinh doanh xăng dầu bảo đảm nguồn cung phục vụ sản xuất, tiêu dùng trong nước, cung ứng đủ, liên tục nguồn hàng xăng dầu cho các đơn vị tiêu thụ trong hệ thống. Bên cạnh đó theo dõi sát diễn biến nguồn hàng, trường hợp gặp khó khăn, vượt thẩm quyền giải quyết, báo cáo về Bộ Công Thương để có phương án xử lý kịp thời.
Đặc biệt, để bảo đảm việc thực hiện nghiêm các quy định về kinh doanh xăng dầu, Bộ Công Thương đã yêu cầu Tổng cục Quản lý thị trường tăng cường kiểm tra, giám sát việc bán hàng tại các cửa hàng bán lẻ xăng dầu và tại các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu, xử lý nghiêm các thương nhân có hành vi vi phạm các quy định về kinh doanh xăng dầu.
Tăng tuyên truyền về tiêu dùng thịt lợn an toàn
Sau thời gian phục vụ Tết, thị trường hàng hóa tháng 3 được đánh giá đã trở lại như các tháng thường trong năm. Riêng mặt hàng thịt lợn, giá giảm do tình hình bệnh dịch tả lợn châu Phi có xu hướng lan rộng tại nhiều tỉnh, thành phố cùng với anh hưởng từ thông tin về thịt lợn mất an toàn tại một số bếp ăn tập thể gây tâm lý lo ngại của người dân nên nhu cầu tiêu dùng thịt lợn giảm mạnh.
Ở các điểm bán an toàn, thịt lợn vẫn tiêu thụ tốt
Trước thực trạng này, nhiều địa phương đã và đang tích cực phòng chống dịch, đồng thời có các giải pháp tuyên truyền để người dân hiểu rõ, không hoang mang tẩy chay thịt lợn.
Ông Lữ Minh Thư – Phó Giám đốc Sở Công Thương Thanh Hóa cho biết, Thanh Hóa hiện có 736 trang trại, 24 doanh nghiệp chăn nuôi, hơn 230 nghìn con lợn, trong đó phần lớn lượng đang đến thời điểm chờ xuất chuồng. Xác định tinh thần chống dịch như chống giặc, ngành Công Thương Thanh Hóa đã phối hợp với các địa phương xử lý các ổ dịch được phát hiện. Đồng thời nhanh chóng kiểm tra nguồn cung cầu thịt lợn trên thị trường. Thực tế cho thấy, do tâm lý hoang mang lo ngại, lượng thịt trên thị trường đã giảm đến 80%, nhiều cửa hàng không bán thịt lợn.
Tương tự, tại Hà Nội, phản ánh của Sở Công Thương Hà Nội cho thấy, dịch tả lợn châu Phi diễn ra đồng thời với thông tin sán lợn bùng phát trên mạng xã hội đã khiến tâm lý người tiêu dùng Thủ đô rất hoang mang. Ở nhiều trường học, Hội Phụ huynh đã đồng thời kiến nghị các nhà trường đưa thịt lợn ra khỏi thực đơn nấu ăn cho học sinh. Việc tẩy chay thịt lợn đã khiến lượng tiêu thụ thịt ở các chợ dân sinh giảm sâu.
Nỗ lực dập dịch, đồng thời không để xảy ra một đợt khủng hoảng thịt lợn khi tâm lý e ngại khiến người dân tẩy chay loại thực phẩm này, UBND TP Hà Nội Nội đã thành lập 5 tổ chống dịch tả lợn châu Phi, mỗi tổ phụ trách 6 quận huyện. Bên cạnh việc kiểm tra liên tục tình hình dịch bệnh, phối hợp với các đơn vị tiêu hủy 1.401 con lợn, các tổ này thường xuyên bám sát thị trường, liên tục có báo cáo tổng hợp gửi lên thành phố để xử lý khi có sự cố xảy ra.
Bên cạnh đó, Sở Công Thương tập trung đẩy mạnh công tác tuyên truyền về tiêu dùng thịt lợn an toàn nhằm giúp người dân nắm bắt thông tin, không quay lưng lại với thịt lợn. Sở cũng gửi văn bản đến các siêu thị, chợ dân sinh, yêu cầu cam kết không kinh doanh các mặt hàng thịt lợn không rõ nguồn gốc. Nhờ đó, tình hình tiêu thụ thịt lợn có khả quan. Đặc biệt, ở các siêu thi, cửa hàng tiện ích và cửa hàng an toàn thực phẩm, lượng tiêu thụ thịt lợn vẫn duy trì ổn định và có chiều hướng gia tăng.
Đồng ý kiến, ông Lữ Minh Thư cho hay, bên cạnh công tác dập dịch, Thanh Hóa đã đẩy mạnh công tác tuyên truyền đến người tiêu dùng, vận động ăn chín, uống sôi, tránh tâm lý hoang mang tẩy chay thịt lợn. Thanh Hóa cũng vận động bà con không tự ý bỏ đàn. Về lâu dài, Thanh Hóa đang triển khai nhân rộng các mô hình chợ an toàn thực phẩm. Hiện nay, trên địa bàn tỉnh đã có 35 chợ và đến cuối năm nay phấn đấu tăng con số này lên 169 chợ an toàn thực phẩm, là một trong những địa phương đi đầu cả nước về xây dựng mô hình này, tạo tâm lý yên tâm cho người tiêu dùng khi mua sắm hàng hóa.
Bà Đinh Thị Mỹ Loan – Chủ tịch Hiệp hội các nhà bán lẻ Việt Nam chia sẻ, thời gian qua, đồng hành với các doanh nghiệp bán lẻ và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, Câu lạc bộ Phụ nữ với Tiêu dùng trực thuộc Hiệp hội đã đưa thông điệp đến với các bà nội trợ là không nên lo ngại dịch bệnh và nên mua sắm ở các cửa hàng uy tín, siêu thị, điểm bán thực phẩm an toàn. Do đó, dù lượng tiêu thụ thịt lợn ở các chợ dân sinh giảm nhưng ở các siêu thị, điểm bán an toàn vẫn tăng.
Về phía Bộ Công Thương, để khắc phục tình trạng dịch bệnh đang lan nhanh, Bộ đã chỉ đạo lực lượng quản lý thị trường lập các chốt chặn, kiểm soát chặt việc nhập khẩu thịt lợn về Việt Nam. Chú ý kiểm tra cả việc nhập khẩu lợn cảnh, khi thấy có dấu hiệu lập tiêu hủy luôn, tránh để tình trạng bệnh dịch lây lan. Đồng thời, kiểm soát chặt thị trường, đảm bảo cung cầu, xử lý kịp thời khi có sự cố.