Hiệp hội Lương thực Việt Nam (VFA) cho biết tháng 6-2016 chỉ xuất khẩu 380.000 tấn gạo, giảm gần 40% so với cùng kỳ năm 2015. Trong 2 tháng trước đó, lượng gạo xuất khẩu đã sụt giảm. Tính cả quý II/2016, Việt Nam xuất khẩu được 1,232 triệu tấn gạo, giảm 32% so với cùng kỳ năm 2015.
Theo kế hoạch của VFA, trong 6 tháng cuối năm nay, Việt Nam chỉ xuất khẩu được 3 triệu tấn gạo, giảm 22% so với cùng kỳ; lũy kế cả năm 2016 xuất được 5,65 triệu tấn, giảm 15% so với năm 2015 (chỉ tính xuất chính ngạch). Trong khi đó, theo ước tính của Cục Trồng trọt, năm 2016, Việt Nam có đến gần 7,6 triệu tấn gạo dành cho xuất khẩu.
Ngoài chính ngạch, từ năm 2012 đến nay, Việt Nam còn xuất tiểu ngạch sang Trung Quốc với sản lượng ước lên đến 1,5-1,7 triệu tấn gạo. Tuy nhiên, gần đây, thị trường này đang siết chặt lượng gạo nhập phi chính thức.
Liên quan đến gạo chính ngạch xuất sang Trung Quốc – chiếm khoảng 35% lượng xuất khẩu – theo kế hoạch, vào tháng 9 tới, Tổng cục Giám sát chất lượng, kiểm nghiệm và kiểm dịch Trung Quốc (AQSIQ) sẽ khảo sát điều kiện của 30 doanh nghiệp Việt Nam xuất gạo sang nước này. Đây là một trong những nội dung trong Nghị định thư mà Việt Nam vừa ký kết với Trung Quốc.
VFA cho biết cuối tháng này, Bộ Công Thương sẽ tổ chức hội nghị do Chính phủ chủ trì, bàn việc tháo gỡ khó khăn cho ngành sản xuất gạo.
Theo lý giải của các doanh nghiệp, xuất khẩu gạo gặp khó là do áp lực cạnh tranh từ Thái Lan, Myanmar, Pakistan, Ấn Độ… Việc Thái Lan xả gạo tồn kho giá rẻ đang ảnh hưởng trực tiếp đến phân khúc gạo thường của Việt Nam. Trong khi đó, giá mua nguyên liệu loại gạo này ở thị trường trong nước đang tăng từ 400-550 đồng/kg khiến gạo Việt giảm sức cạnh tranh.